50 milyon insan işsiz kaldı, dünya çapındaki toplam üretim %40 | avmelihresul
50 milyon insan işsiz kaldı, dünya çapındaki toplam üretim %40’ın üzerinde düştü. Amerikan halkı büyük buhranın faturasını Hoover’a kestiler ve ekonominin en dibe vurduğu yılda, 1933 yılında Roosevelt başa geldi.
Büyük umutlarla başa gelen Roosevelt büyük yetkilere de sahipti. İlk defa devlet ekonomiye direkt olarak müdahale edecekti. Roosevelt ekonomik devrim gerçekleştirmek üzere gelmişti. Ekonomik programı hazırdı. New Deal adı verdiği ekonomik programını hayata geçirmeye başladı.
Roosevelt işe bankalardan başladı. İlk defa Merkez Bankası kuruldu ve mevduatlar devlet güvencesi altına alındı. 500’e yakın yeni düzenleme yapıldı ve bankacılık sektörünün kontrol altına alınması sağlandı. Çalışma saatleri azaltıldı bu şekilde işsizlik sorunu çözülmeye çalışıldı. Tarımda da birçok reform yapıldı fakat bu reformlar kısmen kendi arasında çelişiyordu. Üretici hem daha fazla üretmeye hem de üretmemeye teşvik ediliyordu. Ardı ardına gelen reformlar da krizi bir anda çözmedi. Kriz 1939 yılına kadar sürdü.
Roosevelt’in bu reformlarının ne kadar faydalı olduğu günümüzde halen tartışılmaktadır.
BÜYÜK BUHRAN'IN SONUÇLARI
TÜRKİYE
Büyük buhran tüm dünya ülkeleri gibi Türkiye’yi de etkiledi. Türkiye'nin dış ticareti genellikle tarım ürünleri ve hammadde ihracına ve sanayi maddeleri ithalatına bağlıydı. Tarımsal ürün fiyatlarında yaşanan büyük düşüşler, Türkiye'nin dış ticaret hacmini daralttı. İflaslar başladı. Ticari şirketler, sanayiciler, üretimi arttırmak üzere kredi almış çiftçiler borçlarını ödeyemediler. Özellikle ticaretin önemli olduğu İstanbul, İzmir gibi liman şehirlerinde işsizlik hat safhaya çıktı.
ALMANYA
Ekonomik kriz dönemini fırsata dönüştüren Nazi Partisi, Hitler liderliğinde başa geldi ve dünya tarihi değişmeye başladı. Hitler ekonomik bunalımın faturasını Yahudilere kesti. Hitler’e göre işsizliğin sebebi ırkçılık yapan Yahudilerdi. Kendilerini çok kolluyorlar, Almanlara iş sahası sağlamıyorlar yanlarında barındırmıyorlardı. Bunu koz olarak kullanan Hitler, Yahudi soykırımını gerçekleştirdi. Bununla da kalmayan Hitler savaş sonrası kurallarını bozdu, silah üretmeye başladı. 1939 yılında Polonya’yı işgal ederek II. Dünya savaşını başlattı.
Kaynak : tarihiolaylar.com
