2021-10-15 12:05:53
SORU: İbadetle birlikte yapılan bid'atin kaç hali söz konusudur?
CEVAP: İki hali söz konusudur. Birincisi ibadeti büsbütün iptal etmesi (geçersiz kılması), sabah namazına üçüncü, akşam namazına dördüncü yahut dört rekatli namazlara beşinci rekati kasti olarak ilave etmek gibi. Aynı şekilde eksiltmenin hükmü de böyledir.
İkinci hal ise sadece bid'at olan bölümün batıl olması ve bid'atin yapıldığı amelin yerinde olması. Abdest alan bir kimsenin üçten fazla azalarını yıkaması gibi. Peygamber
(sallallahu aleyhi ve sellem) böyle bir abdestin batıl olduğunu söylememiş, aksine: "Kim daha fazlasını yaparsa o, kötü bir iş yapmış, haddi aşmış ve zulmetmiş olur."
(Nesai, I. 88) diye buyurmuştur; ve buna benzer diğer bid'atler.
SORU: Muamelâtta bid'at ne demektir?
CEVAP: Allah'ın kitabında ve Rasûlünün sünnetinde olmayan şeyleri şart koşmaktır. Mesela, köleyi azad edenden başka bir kimse lehine velâ hakkını şart koşmak bu türdendir. Berire kıssasında olduğu gibi. Çünkü onun sahibleri velânın kendilerinde kalması şartını koşunca, Peygamber
(sallallahu aleyhi ve sellem) hutbe vermek üzere ayağa kalkmış, Allah'a hamd-u senâda bulunduktan sonra şöyle buyurmuştur: "İmdi; bir takım kimselere ne oluyor ki, Allah'ın kitabında olmayan bir takım şartları koşuyorlar? Allah'ın kitabında olmayan bir şart ne olursa olsun batıldır. İsterse yüz tane şart olsun. Allah'ın verdiği hüküm daha bir haktir, Allah'ın şartı daha bir sağlamdır. Sizden bir takım adamlara ne oluyor ki; onlardan biri kalkıyor, ey filan sen azad et fakat vela benim olsun, diyor? Vela ancak azad eden kimsenin hakkıdır."
(Buhâri, III, 127)Herhangi bir haramı helal ya da helali haram kılan herbir şart da böyledir.¹
¹ Haramı helal kılan şarta örnek: Bir kimseye bir borç vermekle birlikte ödediği meblağden daha fazlasını ödemeyi şart koşması, helali haram kılana örnek de, bir kimseye onunla ilişki kurmamak şartıyla bir cariye satması gösterilebilir.
71 viewsÖmer El Faruk, 09:05
S
