ARAP DİLİNDE İSİM FİİLLER / PROF.DR.NEVZAT H.YANIK Bazı gram | Yusuf Çağlar Hoca ile Arapça

ARAP DİLİNDE İSİM FİİLLER / PROF.DR.NEVZAT H.YANIK


Bazı gramer mevzuları vardır ki bunlar bütün dillerde mevcuttur. Misal verecek olursak her dilde illaki isim ve fiil vardır. Elbette ki bunların şekilleri farklılık gösterir.

Arapçada ise isimler var, fiiller var ayrıca " İsim Fiiller" var.


İsim fiiller ne tam olarak isimdirler ne de tam olarak fiildirler.

Mazi fiil,
Muzari fiil ve
Emir fiil

Anlamında kullanılan kelimelerdir.


Genel notlar :


Arapça sayı ve cinsiyete çok dikkat eden bir dil yapısına sahip ancak isim fiillerde sayı ve cinsiyet mühim değil.

Mesela صه hem erkeğe hem kıza söylenir. İster cemi olsun ister müfret farketmez.



İsim fiillerin ortaya konuluş gayesi

Dilde zenginlik

Mübalağa anlamı katma

İhtisar ( Acil durumlarda kısa ve etkili söyleyiş)



İsim fiillerin iraptan mahalli yoktur.

İsim fiiller mebnidirler


Bize düşen başta Kur'an-ı Kerimde geçen isim fiiller olmak olmak üzere yaygın kullanılan isim fiillerin manalarını ezberlemektir (a.g.e sf.87) .Çekimi olmadığı için geriye bir şey kalmıyor

https://fasiharapca.com/esmaul-efal-isim-fiiller-2/926



İsim fiillerin belki de en meşhuru Âmîn آمين dir. Emir (Talep) anlamında isim fiildir. Manası : Allahım kabul et demektir.


Mesela Kur'an-ı kerimde heyhâte هيهات vardır. Manası mazi fiil anlamında uzak oldu /ne uzak demektir.


Bizim videodaki misalimizde ileyke إليك vardır. İleyke emir anlamında menkul isim fiildir.Aslında isim fiillik manası olmadığı halde zamanla bu manayı kazanan isim fiillere menkul isim fiil diyoruz.İla'ya bitişen kef hitap harfidir.Dolayısıyla iraptan mahalli yoktur.Umumi kaideyi bilmek gerekir. ''Bütün harflerin irapta yeri yoktur''

Manası uzaklaş / uzak dur demektir.


إليك زيدا
İleyke Zeyden

Zeyd'den uzak dur! demektir.



صه

Sah isim fiili de çok dikkat çekicidir. Eğer muhatap sah dediyse bu konu hakkında konuşma anlamına gelir.Eğer tenvinli bir şekilde sahin dediyse tamamen sus hiç konuşma demektir.* (a.g.e sf.40)



İsim Fiilleri ezanda da duyuyoruz.

حَيَّ: (اسم)
اِسْمُ فِعْلٍ لِلأَمْرِ بِمَعْنَى أقْبِلْ، عَجِّلْ

حَيَّ عَلَى الصَّلاَةِ : قُمْ لِلصَّلاَةِ، أَقْبِلْ عَلَيْهَا، هَلُمَّ

https://www.almaany.com/ar/dict/ar-ar/%D8%AD%D9%8A%D9%8E/

Hayye ales sala ifadesindeki hayye حي isim fiildir.Emir (talep) ifade eder.Kalk,acele et,gel,haydi gibi manalar verilmiştir.

"Hayya ales sala" daveti beş vakit ''haydi namaza gel '' manasında tekrarlanıyor.

Son nefese kadar bu davete icabet edenlerden oluruz inşallah.


Daha detaylı bilgi için bakınız Nevzat Hocanın yüksek lisans tezi

Özellikle ''Kur'anda geçen isim fiiller '' ve ''Kelime indeksi'' başlıklarını okumanızı tavsiye ederim.

Kendisi benim de hocam olur
Bu vesile ile bütün hocalarımıza sağlık ve afiyet diliyorum..


...