2021-04-30 09:09:28
VIX Endeksi ilk kez 1993 yılında Chicago Opsiyon Borsası tarafından oluşturulmuştur.
S&P 500 hisse opsiyon fiyatlarını kullanılarak hesaplanan VIX Korku Endeksi, opsiyon fiyatlarının piyasa oynaklığı ile ilişkisinden başlayarak piyasanın beklenen oynaklığını belirler.
Yatırımcılar piyasanın ne olup ne biteceği hakkında ileriyi çok kestiremediği ve riskli bulduğu zamanlarda opsiyon işlemleri ile portföylerindeki hisseleri korumaya çalışır. Opsiyon işlemlerinin sıklaşması sonucunda piyasada opsiyon fiyatlarını etkileyecektir. Bu da Korku Endeksi – VIX Endeksinin azalıp çoğalmasına neden olacaktır. Ayrıca Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası da 2015 yılından itibaren VIX endeksini enflasyon raporlarında kullanmaya başlamış ve para politikası kararlarında belirsizlik göstergesi olarak kullanmaya başlamıştır. Bu anlamda ülkenin ekonomik görünümü hakkında bilgi vermektedir.
Korku Endeksi – VIX Endeksi değerinin %30’un üzerinde olması yatırımcıların risk algısının arttığını, gelecek tahminlerinin kötümserleştiğini ve ekonominin gidişatından korktuklarını gösterirken endeksin değerinin %20’nin altına düşmesi risk algısının azaldığını, gelecek tahminlerinin iyimserleştiğini ve ekonominin gidişatından korkmadıklarını göstermektedir.
Hesaplanışı S&P 500 endeksi için düzenlenen opsiyonlardan; vadesine 1 hafta kalan ve vadesi en fazla 2 ay olan opsiyonların fiyatlarından volatilite beklentisi ölçülür. VIX endeksi 2003 yılına kadar beklenen kâr paylarının zamanını ve de miktarını dikkate alan binominal değerleme yöntemi doğrultusunda hesaplanmıştır. Öte yandan VIX endeksi 2003 yılından sonra S&P 500 endeks opsiyonlarına göre oluşturulmaktadır. Bu tarihten sonra endeks hesaplaması uzun vadeli Black-Sholes modeli dikkate alınarak, likiditesi yüksek S&P 500 opsiyonları için yapılmaktadır.
Endeksin en düşük değeri Aralık 1993’te; 9.31 olarak görülmüştür.
Endeksin aldığı en yüksek değerler
19 Ekim 1987 (Kara Pazartesi) = 150
24 Ekim 2008 (Kanlı Cuma) = 89.32
Bugün ise 17.51 düzeylerindedir.
DEĞERLENDİRME VE SONUÇ
Ülkemize yapılacak olan yabancı yatırımları yakından etkileyen iki farklı değişkenin döviz piyasasını dolaylı olarak etkilediği görülmektedir. Yabancı yatırımcıların yatırım yapacakları ülke ve yatırım araçlarını seçerken dikkate aldığı unsurlar yatırım yapacakları ülkedeki risk algısının yüksekliği, yatırım yapılacak olan yatırım araçlarının getirisinin yüksek olması ülkedeki finansal piyasalarda oynaklığın yüksek olmasıdır. Ülkede ekonomik beklentilerin kötümserleştiğini, yatırım yapılacak olan piyasalarda borcun ödenmeme riskinin yüksek olduğunu, piyasalarda dalgalanmaların arttığını gösteren VIX Endeksi ve buna bağlı olarak CDS sözleşmelerine ait prim değerlerinin yüksek olması yatırımcılara yatırım tercihleri yapmaları konusunda projeksiyon tutmaktadır. Bu da ülkeye yapılacak olan yabancı yatırımları ve dolayısıyla döviz kurunu ve büyümeyi de etkilemektedir.
Liu ve Morley (2012) yapmış oldukları çalışmada, 2005-2010 yılları arası Fransa’ya ve 2008- 2010 yılları arası Amerika’ya ait 2- 9 yıl vadeli günlük ülke CDS kontrat primleri ve makroekonomik değişkenler arasındaki ilişkiyi Granger nedensellik testi kullanarak araştırmışlardır. Çalışma sonucunda CDS üzerinde en fazla etkiye sahip olan değişkenin döviz kuru olduğu görülmüştür. Bir diğer çalışma ise Longstaff (2011) tarafından gerçekleştirilmiştir. 26 ülkeye ait aylık CDS primleri ile yerel ve küresel değişkenler arasındaki ilişkinin araştırıldığı çalışmada regresyon analizi yöntemi kullanılmış, döviz kurları ve CDS primleri arasında pozitif yönlü bir ilişki olduğu sonucuna ulaşılmıştır.
2.4K viewsPars 1905, 06:09
F
